نویسنده: حامد رشیدی
معادلـات سیاسی و امنیتی در قاهره همچنان بر همـ ریخته است. به جرأت میتواند گفت که مصر از نوعی آنارشی رنج میبرد که حاصل دخالت مستقیمـ نظامیان در قدرت است. سقوط دولت مرسی به واسطه اقدامات ارتش از یک سو و برخی بیتدبیریهـای اخوان المسلمین در دوران حکومتداری از سوی دیگر و از همه مهمـ تر، دخالتهای ایالـات متحده آمریکا ورژیمـ اشغالگر قدس و عربستان سعودی در معادلـات داخلی مصر سبب شد تا قاهره چهرهای مخدوش پیدا کند. به راستی این چهره مخدوش چه زمانی ترمیمـ خواهد شد؟
زمانی که ملت مصر دیکتاتور قاهره را سرنگون کردند، مطالبات مشخصی از دولت جدید خود داشتند. در ابتدای سال 1390، قبل از سرکار آمدن دولت محمد مرسی، بیش از نیمی از کسانی که در نظر سنجی موسسه "پیو" در مصر مورد پرسش قرار گرفتند خواستار لغو قرار داد صلح کمپ دیوید با تل آویو بودند. در همین نظرسنجی آمده بود که اکثریت مصریها خواهان تبعیت قوانین کشورشان از آموزههـای قرآن هستند. نکته جالب توجه اینکه اکثر شهروندان مصری در نظرسنجیهـای متعدد خواستار حضور احزاب مذهبی در راس معادلـات سیاسی کشور خود بودند. با این وجود در همان دوران پرحرارت (ماههای اولیه سقوط مبارک) نیز اکثر شهروندان مصری با حضور گروههای افراطی و تکفیری در قدرت مخالف بودند. به عبارت بهتر، شهروندان مصری خواستار استقرار حکومتی مسلمان، متعادل و با فاصله از رژیمـ صهیونیستی و متعاقبا ایالـات متحده امریکا بودند. در سال 2012 میلـادی روزنامه الـاهرامـ مصر اعلـامـ کرد که مطابق یک نظرسنجی فراگیر، اکثر مردمـ مصر روابط خود و ایالـات متحده آمریکا را بحرانی دانسته بودند. به عبارت بهتر، امریکا ستیزی ملت مصر در جریان تحولـات سیاسی سه ساله اخیر این کشور کاملـا محرز است. دلیل این مسئله نیز حمایتهای مستمر سران دو حزب دموکرات و جمهوریخواه از دیکتاتوری حسنی مبارک بوده است. این آمریکا ستیزی همچنان در میان ملت مصر وجود دارد و از بین نرفته است. اگرچه بخش زیادی از مردمـ مصر از حکومتداری و اداره قدرت توسط اخوان المسلمین و مرسی ناراضی بوده اند، اما تنفر از ایالـات متحده امریکا و رژیمـ صهیونیستی همچنان در بین انقلـابیون وجود دارد.
آنچه مسلمـ است اینکه بحران و آَشوب همچنان مصر را فرا گرفته است. اخوان المسلمین مصر به شدت از ارتش این کشور برای برکناری رئیس جمهور اسلـامـ گرای مصر انتقاد کرد و شیوه حکومت ارتش مصر را با آدولف هیتلر مقایسه کرد. از اوایل ماه جنوری که محمد مرسی، رئیس جمهور سابق مصر در پی ماهها اعتراض با کودتای ارتش از قدرت برکنار شد، دولت این کشور تلـاشهایی را برای غیرقانونی اعلـامـ کردن فعالیتهای اخوانالمسلمین آغاز کرد. تاکنون دهها تن از مقامات ارشد اخوانالمسلمین از جمله محمد بدیع، رهبر آن به اتهامـ تحریک مردمـ به اعمال خشونت بازداشت شدهاند. در پی برکناری مرسی، صدها تن از هواداران او که اکثر آنها از اعضای اخوانالمسلمین هستند، در جریان درگیری با نیروهای نظامی در این کشور کشته شدند. اخوانالمسلمین در سال 1954 رسما توسط مقامات نظامی مصر منحل شده بود، اما این حزب بار دیگر در اوایل سال جاری به عنوان سازمانی غیردولتی به ثبت رسید. این گروه همچنین رسما حزب آزادی و عدالت را به عنوان شاخه سیاسی خود در سال 2011 میلـادی و در پی انقلـاب مردمی مصر در این کشور ایجاد کرد. محمد مرسی رهبر این حزب توانست در جریان انتخاباتی که در سال 2012 میلـادی در این کشور برگزار شد، به عنوان اولین رئیس جمهور پس از سقوط حکومت حسنی مبارک به قدرت برسد.
ظاهرا هدف از این انتقادات جلب حمایت از اخوان المسلمین و تظاهرات برنامه ریزی شده آنها علیه ارتش و کودتای سومـ جولـای آنها است. حامیان ارتش مصر نیز در نظر دارند این هفته تظاهراتی را در مرکز قاهره به مناسبت آغاز جنگ مصر علیه اسرائیل در سال 1973 برگزار کنند که این امر احتمالـات دوباره درگیریهـای خشونت آمیز را میان دو طرف افزایش خواهد داد.
بیانیه اخوان المسلمین در حالی منتشر شد که کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تلـاش برای کاهش بحران سیاسی مصر در حال بازدید از قاهره است. وی اخیرا با جنرال عبدالفتاح السیسی فرمانده ارتش مصر ملـاقات کرد.
دولت مصر اعلـامـ کرد که برای مصادره داراییهای اخوانالمسلمین اقدامـ خواهد کرد. در پی سرکوبهای پس از خلع قدرت محمد مرسی، فعالیت شبکه اخوانالمسلمین در مصر ممنوع شده است. دولت مصر میگوید این مصادره همچنین شامل خدمات اجتماعی گستردهای از جمله بیمارستانها، مکاتب و خیریهها میشود که اخوانالمسلمین ارائه میکند. دادگاه مصر اخیرا به منع فعالیت اخوانالمسلمین حکمـ داده بود و اکنون این حکمـ پس از مهلت استیناف، تایید شده است. بر هیچ کس پوشیده نیست که دولت باراک اوباما رئیس جمهور ایالـات متحده امریکا تا آخرین روزهای سقوط مبارک از وی حمایت میکرد و حتی نسبت به سرکوب انقلـابیون کمترین موضعی نمی گرفت. در هر صورت باید مراقب حرکات خزنده حسنی مبارک و همراهانش در فضای سیاسی داخلی مصر بود. این حرکات خزنده میتواند پیامـ یا نشانهای دال بر رسوب دوباره دیکتاتوری غربی- صهیونیستی در مصر باشد. حسنی مبارک خود قبلـا نماد این نوع دیکتاتوری در قاهره بوده است. همـ اکنون ملت مصر در چنین برهه حساسی باید "دشمن شناسی" دقیق را در صدر اهداف خود تعریف کند. در این خصوص ایالـات متحده امریکا و عربستان سعودی حکمـ اصلی ترین کانونهای القای توطئه و آشوب در مصر را دارند. افزایش سطح مراودات سیاسی، امنیتی، تجاری و حتی برگزاری مانورهای نظامی مشترک میان مصر و عربستان در دوران مرسی چه معنا و مفهومی داشته است؟ حافظه تاریخی مرسی تا اندازهای ضعیف شده بود که حمایتهای وقیحانه ریاض از حسنی مبارک را در دوران دستگیری و زندانی شدن و شکنجه اعضای اخوان المسلمین در مصر را فراموش و تصویری آرمانگرایانه از ریاض ترسیمـ کرد. به جرات میتوان ادعا کرد که یکی از اصلی ترین عوامل تضعیف حکومت مرسی ترسیمـ تصاویر غیر واقعی و خیال پردازانه از کاخ سفید، عربستان و حتی جامعه مصر بوده است.از این رو ملت مصر در برهه حساس فعلی نیز باید مراقب سه دشمن ثابت خود یعنی امریکا، تل آویو و عربستان سعودی باشند.
|
Tweet |