همه میدانند که درمان درد دوستمـ در ترکیه نبود، در افغانستان بود. او همانگونه که با آرای میلیونی ازبک‌هـا زمینه ساز پیروزی اشرف غنی در انتخابات ریاست جمهوری گذشته شده بود، این بار با حمایت همان میلیون‌هـا نفر، خودش وارد دستگاه قدرت میشود و این خواسته‌ای بود که معترضان بر ارگ تحمیل کردند و آن را مجبور نمودند که بر اساس قواعد آنها بازی کند
سر انجامـ جنرال دوستمـ یکشنبه ساعت چهار بعد از ظهر به کابل آمد و از آنجا با پذیرایی خاص هوادارنش به دفتر معاونت اول ریاست جمهوری رفت.
دوستمـ به دنبال بیش از یکسال تبعید به ترکیه به کشور بازگشت؛ بازگشتی که به باور کارشناسان، هرگز مطلوب ارگ و حلقات خارجی حامی رییس جمهور اشرف غنی و مخالف حضور چهره‌هـایی مانند جنرال دوستمـ نبود و نیست.
هرگز فراموش نمی کنیمـ که پیش از این، دست کمـ یکبار تقلـای جنرال دوستمـ برای بازگشت به کشور، از سوی دولت و قدرت‌هـای خارجی حامی آن، ناکامـ گذاشته شد و هواپیمای حامل معاون اول ریاست جمهوری، مجبور شد به ترکیه بازگردد.
این بار اما دوستمـ با قدرت مردمـ اش وارد عرصه سیاست و قدرت میشود. ۲۰ روز تظاهرات گسترده در بیش از ۱۱ ولـایت کشور، نیمی از افغانستان را فلج کرده بود. بستن گذرگاه‌هـای تجاری راهبردی مانند آقینه در مرز با ترکمنستان، حیرتان در مرز با ازبکستان و شیرخان بندر در مرز با تاجیکستان، میلیون‌هـا دالر به تاجران و دولت ضرر رساند.
بر بنیاد ارزیابی‌هـا تنها هزینه بستن مرز حیرتان برای تاجران روزی یک میلیون دالر بوده است.
معترضان همچنین نبض اداره دولت‌هـای محلی در ولـایت‌هـای عرصه اعتراض را به دست گرفتند و بازوهای محلی دولت را فلج کردند. آنها ساختمان ولـایت فاریاب را آتش زدند، دفاتر کمیسیون انتخابات در چندین ولـایت را بستند، در سمنگان و تخار حتی دفتر والی‌هـا را مسدود کردند، شاهراه‌هـای کلیدی شمال به کابل را بند آوردند، در بلخ عکس اشرف غنی را از دروازه ورودی شهر به زیر کشیدند. آنها با زبانی صریح اعلـامـ کردند که (حکومت مستقل) اعلـامـ میکنند.
یعنی کشور تا مرز تجزیه و فروپاشی پیش رفته بود. اینهمه اما یک راه حل داشت: مذاکره با جنرال دوستمـ و تدبیر بازگشت او.
سرور دانش؛ نماد دیپلماسی سازش حکومت وحدت ملی به بهانه شرکت در آیین سوگند رجب طیب اردوغان، راهی ترکیه شد و چندین دور با همتای ازبک خود، دیدار کرد.
نتیجه این دیدارها ثمر داد. جنرال دوستمـ با قدرت وارد کابل شد. پیشاپیش ورود او کاروانی عظیمـ از نظامیان و محافظانش از دروازه‌هـای امنیتی پایتخت گذشتند تا کابل را آماده سلـامـ نظامی به جنرال دوستمـ کنند.
ارگ در واکنشی دیرهنگامـ و محتاطانه گفته است که (دوره درمان) آقای دوستمـ در ترکیه تکمیل شده و او به سمت اش به عنوان معاون اول ریاست جمهوری بازخواهد گشت؛ اما همه میدانند که درمان درد دوستمـ در ترکیه نبود، در افغانستان بود. او همانگونه که با آرای میلیونی ازبک‌هـا زمینه ساز پیروزی اشرف غنی در انتخابات ریاست جمهوری گذشته شده بود، این بار با حمایت همان میلیون‌هـا نفر، خودش وارد دستگاه قدرت میشود و این خواسته‌ای بود که معترضان بر ارگ تحمیل کردند و آن را مجبور نمودند که بر اساس قواعد آنها بازی کند.
در این میان اما ابهامـ‌هـایی نیز وجود دارد. کارشناسان میگویند که صرف بازگشت دوستمـ به قدرت و صلـاحیت قبلی اش و یا حتی آزادی نظامـ الدین قیصاری مشکلی را حل نمی کند. پرسش مهمـ این است که آیا او میتواند جلو پروژه امنیتی شمال را بگیرد یا نه؟ پروژه‌ای که بر اساس آن، رهبران و فرماندهان ضد طالبان، یکی پس از دیگری حذف میشوند تا زمینه برای جولـان تروریست‌هـا در منطقه‌ای فراهمـ شود که پیش از این، امن و با ثبات محسوب میشد.
جنرال دوستمـ در دوره‌ای که هنوز از قدرت خلع و تبعید نشده بود، بیشتر روزهایش را در روستاهای فاریاب و جوزجان و سر پل، صرف فرماندهی و رهبری نبرد با طالبان میکرد؛ حرکتی که هرگز مطلوب حلقاتی در درون حکومت نبود و همین، مقدمات حذف او را فراهمـ کرد.
آیا این بار نیز او میتواند به سنگر نبرد با تروریسمـ در شمال بازگردد یا خیر؟
آوا
|
|
Tweet |
بالـا