حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - و کانون خانه
حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - دختر پیامبر است، راه و رسمی را در زندگی پدید آورد که الحق حجت را بر همه زنهای عالمـ تمامـ کرد. با شیوهای که او در پیش گرفت راه عذر را در انجامـ وظیفهای که خداوند برای زنان مقرر داشته است بر روی آنان بست. اگر حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - نبود ما چگونه میتوانستیمـ دریابیمـ وظایف متعدد برای یک زن چگونه قابل جمع است؟ چگونه میتوانستیمـ دریابیمـ که زن همـ در سیر به سوی کمال میتوانند چنان گامی به پیش نهد که حتی از مردان همـ جلو افتد؟.
حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - با عمل خود به جهانیان درس داده، درس مادری، درس همسری، درس کانون داری، درس خدمت اجتماعی و هدایت و روشنگری، بدون حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - درک این مسأله ممکن نبود که زن در عین فرزند داری میتواند عابدهای بیمانند باشد و بدون انتخاب نسبت و مقامـ میتواند در نقش یک انسان کامل ایفاء وظیفه کند و شهره گردد.
از درسهـای مهمـ و حیرت انگیز حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - درس خانه داری و مدیریت کانون است. او با اینکه دختر پیامبری عظیمـ و حاکمی قدرتمند است و میتواند چون دیگر زنان که در چنین وضع و موقعیتند برای خود جاه و جلـالی فراهمـ سازد، کوکبه و دبدبهای به راه اندازد ولی چنین نمی کند. همانند هر زن عادی دیگری سر گرمـ کار و تلـاش درخانه و گرمـ داشتن کانون میشود و در عین حال مسؤولیت اجتماعی خود را نیز فراموش نمی نماید.
برای اینکه اهمیت قضیه روشن شود به گوشههـائی از این حیات درخشان حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - اشاره میکنیمـ و از تلـاش و کوشش او در این جنبه حرف میزنیمـ، باشد که راهنمای عملی برای ما، آن همـ باالگوگیری اززنی معصومه باشد.
خانه حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها -
نخست از خانه حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - حرف بزنیمـ، جائی که او و امامـ علی - علیه السلـامـ - در آن زندگی سر کرده اند و گلهای بوستان خود را در آن پرورش داده اند. تا مدتهای زیاد آنها در اطاق اجارهای زندگی را سر کردند که دور از خانه پیامبر - صلی ا... علیه و آله - بود. بعدها رسول خدا - صلی ا... علیه و آله - با یکی از صحابه سخن گفت و خانه اجارهای آنها را به محلی نزدیکتر به خود آورد، و سالها گذشت تا آنها خود صاحب خانهای و حجرهای کوچک شدند.
این خانه که در کنار خانه پیامبر - صلی ا... علیه و آله - بود، و بیش از یکی دو متر با آن فاصله نداشت، خانهای بود کوچک و محقر، گلین، فرش آن شامل حصیری بود که تنها نیمی از اطاق را میپوشاند و نیمـ دیگر با شن نرمـ مفروش بود. درب آن یک لنگهای و معرّف فقر اهل خانه.
در این خانه فاطمه - سلـامـ ا... علیها - با امامـ علی - علیه السلـامـ - همراز و بهتر بگوئیمـ همـ بند و همـ سلول بود. از دیدی محلی برای زندگی و مسکن است، از سوئی دیگر کارگاهی است برای کارهای دستی حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - که برای کمک معاش و یا در بسیاری از موارد برای خدمت به فقرا و مساکین انجامـ میگرفت و از جهتی مرکز آمد و شد یاران علی - علیه السلـامـ -، دوستان فاطمه - سلـامـ ا... علیها -، زنان مسأله دار و هدایت خواه بود. حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - این خانه را مدرسه و دانشگاهی ساخته بود، نه تنهابرای فرزندان خود، بلکه برای زنان مسلمان که سؤالـات مذهبی خود را از او میپرسیدند. آن را کانون مقدسی ساخته بود که اعضای خانه، آن را سنگری دانسته و پناه و سکون خود را در آنجا میجستند. و خواهیمـ دید که این کانون مطمئن ترین محل آرامش و پناه امامـ علی - علیه السلـامـ - بود.
اهمیت خانه داری
فاطمه - سلـامـ ا... علیها - از کسانی نبود که خانه داری را کاری کوچک شمرد و یا خانه را به شوق اداره و منصبی ترک گوید و یا آن را محل و مرکزی برای بلند پروازی خود قرار دهد. او به این نکته آگاه بود که کانون خانوادگی و اداره آن کمتر از اداره یک کشور نیست و حتی پایه کشور داری بحساب میآید. و همـ میدانست و اززبان پیامبر شنیده بود که خدمت در خانه و خانه داری دارای اجر و حسنه است، حسنهای که هیچ کاری از زن با آن برابری نمی کند.
روزی رسول خدا - صلی ا... علیه و آله - از اصحاب خود پرسید زن در چه حالی به خدا نزدیکتر است؟ و اصحاب پاسخ درست آن را ندانستند: حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - این سخن را شنید و پیامـ فرستاد زن در حالی به خدا نزدیکتر است که ملـازمـ خانه باشد و از آن بیرون نشود.[11]
او میدانست که خانه سنگر است، پایگاه اجتماعی اعضاء است، همانند یک نهاد اجتماعی گرانقدر است و کاری برای زن از نظر ارزشمندی معادل خانه داری نیست. بدین سان همّ خود را به خانه داری نهاد و اداره و مدیریت آن و نیز تربیت فرزند را در آن به وجهی نیکو پذیرا شد. او در این راه احساس خجلت و ننگی نداشت و از زیر بار وظایف آن شانه خالی نمی کرد. مرکزیت خانه اش در مسیر تربیت فرزند، مشاوره و همدمی با امامـ علی - علیه السلـامـ - مهرورزی به اهل خانه بود، و حاصل چنین اقدامی، حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - راستین را بیش از پیش محبوب کرد و او راضی به این تقسیمـ کار پیامبر - صلی ا... علیه و آله - بود که کار درون خانه از آن او و کار بیرون خانه از آن امامـ علی - علیه السلـامـ - باشد و خدای را بر این امر سپاسگزار و شاکر بود.
مسؤولیت او در خانه
او بفرموده رسول گرامی اسلـامـ، رئیس خانه است و المراة سیدة اهلها[12] کدبانوئی است مجرب که گوئی تمامـ دورههـای مدیریت خانواده را گذارنده و به وظایف خود نیکو آشناست. مسئولیتش سنگین است
- در آن روزگار دشوار، آن همـ در دوره فقر خاندان پیامبر او باید به امور زیر برسد:
- امر سر و سامان دادن امور خانه، آن همـ خانهای که مرکز آمد و رفت است و چند کودک خردسال در آنند.
- امر تربیت و اداره و نظافت و سرپرستی فرزندان که آن همـ کاری اندک و آسان نیست.
- امر پیشه وری و صنعتگری چون بافتن پیراهن برای فرزندان و یا پشمـ ریسی برای کمک معاش.
- امر آسیاب کردن گندمـ یا جو با دستاس که رسول خدا - صلی ا... علیه و آله - فرموده دست حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - در این راه زخمی شده بود.
- امر هدایت و سرپرستی زنان جدید الـاسلـامـ که از برکت حضرت فاطمه - سلـامـ ا... علیها - مهتدی میشوند ویا دیگران.
- و بالـاخره کارهای دیگری که هر زنی بدان واقف است و به اصطلـاح خودشان از بامـ تا شامـ در خانه میدوند ولی باز همـ کارشان نیمه کاره میماند. برای تهیه مختصر غذائی آن همه وقت میگذارند ولی باز همـ مطبوع طبع آنها قرار نمی گیرد. درک سنگینی مسؤولیت او میسر نیست، مگر آنگاه که آدمی خود در شرایط آن قرار گیرد.
ادامه دارد
|
Tweet |