سید رحیمـ نعمتی
در واقع، روسیه با حضور نیروهای چینی در مانور فعلی به ناتو نشان می‌دهد در رودررویی فعلی تنها نیست و می‌تواند قدرت مهمـ بین‌المللی مثل چین را با خود همراه کند و چین همـ در ماه سپتامبر به کشورهایی مثل جاپان و تایوان و البته امریکا نشان می‌دهد روسیه را در هرگونه مناقشه دریایی همراه خود دارد
رودررویی ناتو با روسیه نه چیز تازه‌ای است و نه عجیب، چراکه این رودررویی میراث جنگ سرد است و غرب نه‌تنها این میراث را با پایان گرفتن جنگ سرد به کناری نگذاشت بلکه آن را ادامه داد تا با تشدید آن در این چند سال به نقطه حادی برسد. اتفاق تازه و عجیب در رودررویی ناتو با چین است که غرب انتظارش را دست‌کمـ تا دهه‌های آینده نداشت، اما باید گفت که این اتفاق حالـا و با اجرای رزمایش (تعامل دریایی 2017) کلید خورده است؛ رزمایشی مشترک بین روسیه و چین و در حوزه دریایی بالتیک به مدت یک هفته و در دو مرحله ساحلی و دریایی است که مرحله نخست از روز جمعه گذشته شروع شد و قرار است مرحله دومـ آن همـ از سه‌شنبه(فردا) 25 جولـای شروع شود. چین برای این رزمایش گروه‌های دریایی متفاوتی از جمله ناوشکن مجهز به موشک رهگیر به نامـ چانگشا، ناوچه چندمنظوره یونچنگ، ناو هلیکوپتربر یانچنگ و یک کشتی پشتیبان به همراه تفنگداران دریایی خود به شهرهای سن‌پترزبورگ و کالینینگراد فرستاده بود تا با این رزمایش نخستین حضور نظامی خود را بسیار دور از خاک و دریای خود و در منطقه مورد مناقشه ناتو با روسیه به نمایش درآورد.
فقط این موضوع عجیب نیست که پکن نیروهای نظامی خود را برای نخستین بار سراغ اروپا فرستاده تا در منطقه‌ای با شرکای روس خود تمرین نظامی کنند که همـ بسیار دورتر از مناطق سنتی مورد توجه پکن است و همـ اینکه پکن در این حوزه منفعتی ندارد. در واقع، روسیه از زمان جنگ سرد با غرب بر سر منافع اقتصادی، تجاری و وضعیت ژئوپولتیک حوزه بالتیک رقابت داشت و با توجه به منابع نفت و گاز این منطقه تا قطب شمال، این رقابت جدی‌تر همـ شده، اما چین چنین منفعتی ندارد تا در این رزمایش برای غرب خط و نشانی بکشد. بنابراین پکن برای حفظ منافع خود در حوزه بالتیک نیست که در این رزمایش شرکت می‌کند بلکه هدف آن را با رزمایشی می‌توان دریافت که قرار است کمتر از دو ماه بعد و اواسط سپتامبر در دریای جاپان برگزار شود. آن رزمایش مثل این یکی در قالب همکاری‌های نظامی روسیه و چین انجامـ می‌شود و باید گفت به لحاظ منافع چین، نقش مکمل مانور فعلی را در دریای بالتیک دارد.
در واقع، روسیه با حضور نیروهای چینی در مانور فعلی به ناتو نشان می‌دهد در رودررویی فعلی تنها نیست و می‌تواند قدرت مهمـ بین‌المللی مثل چین را با خود همراه کند و چین همـ در ماه سپتامبر به کشورهایی مثل جاپان و تایوان و البته امریکا نشان می‌دهد روسیه را در هرگونه مناقشه دریایی همراه خود دارد. این رابطه نزدیک بین پکن و مسکو با برگزاری رزمایش‌هایی از این دست تثبیت می‌شود چنانکه لی جی، کارشناس نیروی دریایی به روزنامه رسمی چینی گلوبال تایمز می‌گوید: (چین با فرستادن پیشرفته‌ترین سامانه موشکی هدایت‌شونده خود صداقتش به روسیه را نشان می‌دهد و پیامی قوی به دیگر کشورهایی می‌فرستد که قصد تحریک ما را دارند.)
گذشته از ارتباط استراتژیک با روسیه، چین نگاهی گسترده‌تر نیز دارد و با حضور نیروهایش در منطقه بالتیک می‌تواند این پیامـ را به غرب و به خصوص امریکا بدهد که دیگر حاضر نیست محدود به همان حوزه‌های متعارف و سنتی مثل دریای زرد یا دریای جنوبی چین باشد. نشریه (گلوبال تایمز) چین در تفسیری در این رابطه نوشته است: (هدف از این مانور مشترک تنها حمایت از مواضع روسیه نیست. نیروی دریایی چین در سال جاری برای نخستین بار پایگاه خارجی در خلیج عدن ایجاد کرده است. چین در حال تقویت حضور نظامی خویش در اقیانوس‌ها در سراسر جهان است و توانسته با حضور در اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه و دریای بالتیک که حیاط خلوت کشورهای عضو ناتو محسوب می‌شود، اعتماد به نفس و قدرت خود را به نمایش بگذارد.) به این ترتیب، ارگان حزب حاکمـ کمونیست چین مانور فعلی را تنها در حدود همکاری استراتژیک با روسیه تفسیر نمی‌کند بلکه مأموریتی ورای این را برای نیروی دریایی خود ترسیمـ می‌کند که عبارت از حضور در عرصه بین‌الملل باشد. این مأموریت به معنای جستن مقامی دست‌کمـ همتراز با دیگر قدرت‌های تأثیر‌گذار در این عرصه از سوی پکن است و به همین جهت همـ حالـا اژدهای چینی به نقاطی دور به پرواز درآمده تا با سایه انداختن بر سر ناتو، توان نظامی خود را برای رقبای غربی تثبیت کرده باشد.
|
|
Tweet |
بالـا