شاید بتوان چالشهای متعددی را برای دولت وحدت ملی افغانستان فهرست کرد، اما مهمترین این چالشها عبارتنداز: امضای توافق نامه امنیتی کابل- واشنگتن، نحوه برخورد و مواجهه با طالبان افغانستان، دخالتهای پاکستان در افغانستان به ویژه در حمایت از گروههای وابسته به طالبان و ادامه ناامنیهـا در مناطق شرقی افغانستان و در نهایت چالشهـای اقتصادی بویژه وابستگی به کمکهای خارجی و تولید مواد مخدر و فقر اقتصادی و بیکاری و مسائلی از این قبیل. هرچند که بحث تهاجمـ فرهنگی و هجومـ رسانههـا برای تغییر هنجارها و ارزشهای فرهنگی مردمـ نیز میتواند برای دولت وحدت ملی چالش برانگیز باشد، اما به هر حال امنیت، ثبات سیاسی و چالشهای اقتصاد به نوعی بیشتر در اولویت مردمـ افغانستان قرار گرفته است.
واقعیت آنست که با امضای توافقنامه امنیتی، به نوعی حضور غربیهـا در افغانستان تدوامـ یافت و آنان به شکل از اشکال در راستای اهداف کلـان شان نظیر کنترل روسیه، چین و ایران سعی خواهند کرد از بعضی گروهها نیز در این راستا بهرهبرداری نمایند. شاهد هستیمـ که امضای پیمان امنیتی نیز نتوانست امنیت را برای افغانستان به ارمغان بیاورد، بلکه ناامنیهـا به بخش دیگری از کشور، یعنی شمال افغانستان نیز کشیده شد. همواره سیاستهای دوگانه امریکا و ناتو در مبارزه با تروریسمـ نه برای افغانستان، بلکه برای کشورهای پیرامونی مساله ساز بوده و با گذشت ١٤سال از حضور آنان، هنوز تروریسمـ ریشه کن نشده و حتی بیش از گذشته گسترش یافته است. به طوریکه اکنون همین تروریستهـا در عراق، سوریه و لبنان میدانداری میکنند و به نوعی تغذیه کننده و تامین کننده نیروههای گروهک تروریستی داعش در غرب آسیا هستند.
با این توصیف، پیامد تداومـ حضور خارجیان در افغانستان به نوعی موجب ادامه ناامنیها در منطقه و حتی پاکستانیزه شدن آسیای مرکزی در میان مدت، دور از ذهن نیست و کارشناسان سیاسی اذعان میکنند که سیاستهای غربیان و حضور آن در هیچ کشوری ثبات به بار نیاورده است بویژه که طالبان ادامه حضور خارجیان را بهانه اقدامات تروریستی خود میداند و با دولت وحدت ملی مخالفت کرده است. این در حالیست که دولت وحدت ملی باید نسبت به مبارزه با تروریسمـ و گروههای تروریستی مصممـ بوده و نسبت به سیاستهای غرب محتاطانه برخورد کند، همان توصیه که حامد کرزی به آن تاکید داشت.
با توجه به این شرایط؛ تنها سوال مهمـ و چالشی جامعه افغانستان این است که دولت وحدت ملی چگونه میتواند به اقدامات گروه طالبان پایان دهد. به اعتقاد برخی از تحلیلگران، ناظران سیاسی با ارائه تحلیلهای بدبینانه معتقدند به رویکرد نوین شبه نظامیان طالبان در حال حاضر نباید دلخوش کرد، زیرا آنان در فرصت مناسب بازهمـ عملیاتهـای را در شهرهای مختلف انجامـ خواهند داد.
از طرفی طالبان به دلیل سرنگونی حکومتشان توسط غربیهـا و بویژه امریکا، نسبت به آنان نگاه انتقامـ جویانه دارند و تاکنون در مقابل سیاستهـای غربیهـا از دید خودشان مقاومت کرده اند و برای خود والیهـا و شهردار و....منصوب میکنند و هنوز سقوط از قدرت را نمی خواهند باور و قبول کنند. البته باید به آن، حمایتهای عربستان،آی اس آی پاکستان وحتی سیاستهای مبهمـ امریکا و ناتو در مقابل تروریسمـ و گروههای افراطی را افزود.
با توجه به این مسائل بعید به نظر میرسد تحرکات طالبان کاهش یابد، اما توجه به نکات ذیل میتواند راهی برای برون رفت از مشکلـات امنیتی افغانستان باشد:
١ - هماهنگی و همگرایی ریاست جمهوری و رئیس شورای اجرایی در دولت وحدت ملی، میتواند چشمـ انداز روشنی را در مهار طالبان ترسیمـ کرده و به نوعی مقدمه استقلـال، حاکمیت، تامین امنیت و ثبات باشد.
٢ - حمایت از دولت وحدت ملی که به نوعی با وساطت احزاب و گروههای سیاسی داخلی بویژه با پادرمیانی رهبران جهادی، حامد کرزی به دست آمده و همین امر حاکی از پیامدهای مثبت بیشماریست میبایست ادامه یابد.
٣ - اگر کشورهای منطقه از استمرار روند مثبت در افغانستان حمایت نمایند این برای دولت و ملت افغانستان نوید بخش است.
براین اساس توجه مضاعف به این مسائل میتواند در بلند مدت چشمـ انداز روشنی را در پیش روی مذاکرات صلح افغانستان - طالبان و بازگشت صلح و امنیت به کشور قرار دهد.
نویسنده: اسماعیل باقری
|
Tweet |