یکی از نمایندگان داعش در پاکستان در روز 1 فبروری ادعا کرده است که این گروه توانسته بیعت بیش از 10 هزار مبارز افغانی را در مناطق قبایلی به دست بیاورد.
داعش نفوذش در افغانستان را گسترش داده است و این مسئله به طور بالقوه چشمـ انداز مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان را پیچیده خواهد کرد. همـ موافقان و همـ مخالفان مذاکرات میان دولت و طالبان به حضور داعش در کشور اشاره میکنند، در حالی که هر کدامـ از دو گروه برآورد متفاوتی از قدرت داعش دارند.
به طور مثال یکی از نمایندگان داعش در پاکستان در روز 1 فبروری ادعا کرده است که این گروه توانسته بیعت بیش از 10 هزار مبارز افغانی را در مناطق قبایلی به دست بیاورد. اما عبداله عبداله، رئیس اجرایی دولت افغانستان روز 24 فبروری گفت: (برخی ممکن است این تهدید را اغراق آمیز جلوه دهند، در حالی که عده‌ای همـ آن را کاملـاً نادیده میگیرند.)
این غیر ممکن است که این آمار و ارقامـ را مورد بررسی قرار دهیمـ چون تمایز قائل شدن میان شبه نظامیان طالبان و مبارزان داعش کار آسانی نیست. ربودن 30 تن از قومـ هزاره در جاده کابل-قندهار توسط مردان نقاب زده، یکی از شواهد این مسئله است. جنرال عبدالحمید از ارتش ملی افغانستان این ربایش را کار طالبان توصیف کرد و گفت آنها به زبان اصلی افغانستان یعنی دری و پشتو صحبت میکردند. دیگران میگویند آدمـ ربایان به زبانی غیر از زبان مردمـ محلی صحبت میکردند.
مذاکرات صلح میان طالبان و دولت‌هـای افغانستان و پاکستان و مقامات ارتش ادامه دارد. اما همه طرفین درباره نقشی که داعش میتواند در این بین ایفا کند، نگران هستند.
مذاکره با طالبان
داعش تنها تهدیدی نیست که پیش روی مذاکرات وجود دارد. به طور مثال، بسیاری از افغانستانی‌هـا نگران چشمـ انداز و میزان مشارکت احتمالی طالبان در دولت افغانستان هستند. عبداله عبداله قول داده و به مردمـ افغانستان اطمینان داده است که مذاکرات، منافع ملی را نادیده نخواهد گرفت.
نقش پاکستان همـ مهمـ است. جنرال راحیل شریف، رئیس ستاد مشترک ارتش در دیداری که 17 فبروری از کابل داشت گفت: (دشمنان افغانستان، دشمنان پاکستان همـ هستند.) این دومین دیدار شریف از افغانستان پس از حادثه مدرسه پیشاور بود که در آن 134 کودک و 16 بزرگسال کشته شدند. آن گونه که آسیمـ بجوا، سخنگوی ارتش پاکستان گفته است، در زمینه این حمله میان دو کشور مبادله اطلـاعاتی صورت گرفته است.
دهه‌هـا بیاعتمادی میان افغانستان و پاکستان تبدیل به منبع تنش در مذاکرات شده است. برای کسانی که پاکستان را به عنوان دشمن و منبع بیثباتی در افغانستان میبینند، دشوار است تا باور کنند پاکستان به طور ناگهانی نیات خوبی پیدا کرده است.
موفقیت مذاکرات با طالبان به موافقت رهبر طالبان، ملـا محمد عمر همـ بستگی دارد، ملـاعمر از اواخر سال 2001، در انظار عمومی دیده نشده است و گمان میرود که در پاکستان مخفی شده است. با این حال شخصیت‌هـای برجسته طالبان مانند رئیس اسبق دیوان عالی و سفیر اسبق در پاکستان و عربستان سعودی به طور فعالـانه از مذاکرات صلح حمایت کرده اند.
تفاوت‌هـای طالبان و داعش
چرخش به سوی داعش، تغییر ایدئولوژیکی بزرگی برای طالبان خواهد بود که در گذشته به جای مبارزه برای ایجاد خلـافت اسلـامی به دنبال بازگشت به قدرت در افغانستان بوده است. طالبان پس از شکست نیروهای شوروی در افغانستان و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با بهره گیری از اوضاع جنگ سرد توانست در اواسط دهه 1990، حمایت بسیاری از افغان‌هـایی که به دنبال ثبات، قانون و نظمـ بودند را به دست بیاورد. ملـا عمر در سال 1996 اعلـامـ کرد که خواهان این است که افغانستان تبدیل به امارتی اسلـامی شود که توسط یک امیر که به روحانیون وفادار است، اداره شود.
ملـا عمر یک رهبر مذهبی نبود. وی زبان عربی را بلد نبود (زبان قرآن) و آشنایی با دیگر کتب مذهبی نداشت. او و بسیاری از فرماندهان طالبان در مدارسی که توسط مولـانا سامی الحق، رهبر مذهبی پاکستانی اداره میشد، تحصیل کرده اند. طالبان میل کمی به جهاد جهانی دارد، برخلـاف القاعده که در دهه 1990 در ازای کمک مالی توسط طالبان پناه داده شدند.
هنوز معلومـ نیست که طالبان چگونه میخواهد با داعش متحد شود. یک تحلیل به این نکته اشاره میکند که طالبان همـ اکنون به سه شاخه تقسیمـ شده است: حامیان داعش، حامیان مذاکرات و کسانی که ترجیح میدهند مستقل باشند و به مجهز شدن برای مبارزه با دولت افغانستان ادامه دهند. این تقسیمـ بندی همـ میتواند به مذاکرات صلح کمک کند و همـ به آن آسیب بزند، چون معلومـ نیست که آیا آنها به اندازه کافی قدرت دارند تا حرف آخر را بزنند؟
منبع: لوب لـاگ
مترجم: حسین هوشمند
|
|
Tweet |
بالـا