مردمـ اوکراین در حالی امروز (یکشنبه) به پای صندوقهای رای میروند تا رئیس جمهوری خود را انتخاب کنند که تهدید حمله روسیه به این کشور فروکش کرده است.
به گزارش انصار به نقل از منابع، با این حال به نظر میرسد که در دو منطقه شرقی اوکراین که حدود 15 درصد از جمعیت کل این کشور را تشکیل میدهد، رای دهندگان به دلیل فعالیت جدایی طلبان حامی روسیه که دو شهر دونتسک و لوهانسک را در دست دارند، تمایلی به رای دادن نداشته باشند. افراد مسلح به طور هماهنگ کمیسیونهای انتخابات محلی را تعطیل کرده و با اشغال دفاتر آنها یا سرقت صندوقهای رای و اطلـاعات رای دهندگان عملـا مانع رای دادن آنها میشوند.
این انتخابات قرار است سه ماه پس از اعتراضات ضد دولتی موسومـ به "یورو میدان" برگزار شود که به عزل ویکتور یانوکوویچ، رئیس جمهوری پیشین اوکراین در اواخر ماه فبروری انجامید.
در انتخابات امروز (25 می) قرار است بیش از 20 کاندیدا برای پست ریاست جمهوری با همـ رقابت کنند.
چه کسانی نامزد شدهاند؟
- پترو پروشنکو: این فرد که صاحب بزرگترین کارخانه شیرینی و شکلـات کشور است و به پادشاه شکلـات معروف است، در نظرسنجیهای پیش از انتخابات از سایر رقبا پیشی گرفته است.
برخی از نظرسنجیها نشان میدهد که این تاجر و سیاستمدار 48 ساله حدود و یا بالـای 50 درصد آرا را در انتخابات ریاست جمهوری به دست میآورد. چنانچه وی بیش از نیمی از آراء را کسب کند، دیگر نیازی به برگزاری دور دومـ نخواهد بود.
پروشنکو دارای شخصیتی است که در اوکراین به وی سیاستمدار آفتاب پرست (بوقلمون صفت) گفته میشود. وی از حامیان تاسیس حزب مناطق بود که حزب سیاسی یانوکوویچ محسوب میشود. وی با ویکتور مدودچوک همکاری میکرد که گمان میرود ستون پنجمـ اوکراین باشد و دوستی نزدیکی با ولـادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه دارد. از سوی دیگر پروشنکو بخشی از انقلـاب نارنجی دولت ویکتور یانوکوویچ بود و در دولت یانوکوویچ به عنوان وزیر اقتصاد مشغول فعالیت بود. بسیاری بر این باورند که وی شامه اقتصادی خوبی دارد، اما پیروزی وی در انتخابات به شخصیت دیگر نامزدها نیز بستگی دارد.
- یولیا تیموشنکو: نخست وزیر 53 ساله سابق اوکراین که به دلیل مشارکت در معاهدههای گازی اوکراین در دهه 1990 به پرنسس گازی معروف است، بعد از پروشنکو از نظر محبوبیت در رتبه دومـ قرار دارد. تیموشنکو که بیشتر حامیانش در شهر صنعتی دنیپروپتروفسک در شرق اوکراین هستند، در دوران انقلـاب نارنجی در سال 2004 و 2005 به اوج محبوبیت رسید. یوشچنکو وی را در سال 2005 به عنوان نخست وزیر منصوب کرد اما وی را در اواخر همان سال برکنار کرد.
تیموشنکو بار دیگر توسط وی در سال 2007 برای همین پست انتخاب شد. دوران همکاری آنها مملو از درگیری بود که همین رو موجب شد تا طی پنج سال پیشرفتهای کمی حاصل شود. تیموشنکو در سال 2010 انتخابات ریاست جمهوری را به یانوکوویچ واگذار کرد. در دوران حکومت وی، تیموشنکو محاکمه و به سوء استفاده از قدرت محکومـ شد و دو سال در زندانی بود تا سرانجامـ پس از فرار یانوکوویچ در ماه فبروری از زندان آزاد شد. وی پس از آزادی، در میان معترضان ضد دولتی در کییف حاضر شد و سخنرانی کرد.
- سرگئی تیگیپکو: وی که در نظرسنجیها در رتبه دومـ قرار دارد، یک قانونگذار و بانکدار است. این سیاستمدار 54 ساله به دلیل اتحادی که پیشتر با یانوکوویچ و حزب مناطق وی داشت، در مناطق شرقی این کشور محبوبیت دارد.
وی در دورانی مشاور کمپین انتخابات رئیس جمهور مخلوع این کشور و وزیر اقتصاد بود. پس از گریختن یانوکوویچ به روسیه، وی از حزب مناطق جدا شد.
این خصیصهها موجب محبوبیت وی در میان ساکنان مناطق شرقی و روس زبان اوکراین شد اما محبوبیت چندانی در کییف و غرب ندارد. تیگیپکو از منتقدان دولت نوپای کییف و اقدامات آنها در مناطق جدایی طلب دونتسک و لوهانسک محسوب میشود و بدین ترتیب احتمال ندارد که پیش از 10 درصد آراء را کسب کند.
- میخائیل دوبکین: این تاجر 44 ساله که نامزد حزب مناطق است بیشتر در زادگاهش خارکف محبوبیت دارد که اخیرا در آنجا فرماندار بود. اگر مردمـ در نواحی شرقی اوکراین بخواهند رای بدهند، بین او و تیگیپکو یکی را انتخاب خواهند کرد. در کییف و مناطق غربی اوکراین پوسترهای تبلیغاتی این نامزد کنده و خط خطی میشود و او کمترین حمایت را دارد. این متحد سابق یانوکوویچ و احتمالـا انتخاب کرملین برای ریاست جمهوری، مخالف تظاهرات ضد دولتی معترضان در میدان استقلـال کییف بود و از جدایی طلبانی که در ماه آپریل مناطق شرقی را محاصره کردند حمایت میکرد. گفته میشود که کمپین وی از سوی رینات احمدف که از میلیاردرهای اوکراین است، حمایت میشود که از حامیان اتحاد اوکراین است.
- سایر نامزدها: 17 کاندیدای دیگر نیز در انتخابات شرکت خواهند کرد اما احتمالـا بیش از چند درصد را به دست نمیآورند. علـاوه بر اینها اوله تیانیبوک از ملی گرایان حزب اسوبودا (آزادی) و دیمیتری یاروش از حزب رایت سکتور و دکتر اولگا بوگومولتس در انتخابات خواهند بود. این سه تن نقش پررنگی در اعتراضات یورو میدان در ماه دسامبر، جنوری و فبروری داشتند.
چرا تیموشنکو اینقدر در نظرسنجیها عقب است؟
تیموشنکو به دلیل گذشته تاریکی که دارد و زندانی شدنش در سال 2011 با کاهش محبوبیت رو به رو شده است. وی سیاستمداری است که میتواند به درستی سخنرانیهای احساسی ایراد کند اما این برای رای دهندگان کافی نیست. با این حال تحلیل گران باور دارند که وی در روز انتخابات میتواند شگفتی ایجاد کند. چنانچه وی نگذارد که پروشنکو 50 درصد آراء را به دست آورد، میتواند با وی در دور دومـ رقابت کند که احتمالـا بیشتر رقابتی خواهد شد. تنها در این صورت است که وی میتواند پیروز شود.
مسائل اصلی کدامـ است؟
رئیس جمهوری آتی اوکراین باید با جدایی طلبان حامی روسیه که در جنگ با دولت مرکزی هستند مبارزه کند. همبستگی با اروپا، اقتصاد و مبارزه با جدایی طلبان از اصلیترین مسائل فرآیند خواهد بود.
چه بر سر "دکتر مشت آهنین" آمد؟
ویتالی کلیچکو که از قهرمانان رشته بوکس و رهبر ائتلـاف برای اصلـاحات دموکراتیک است، پیشتر از اعتراضات ضد دولتی در نوامبر سال گذشته با محبوبیت عمومی خوبی رو به رو بود. وی در آن دوران موضع قدرتمند حامی اروپا داشت و بر علیه فساد که از سال 1992 و استقلـال این کشور وجود داشت، سخنرانی میکرد. با این حال وی ضریب نفوذ پائینی دارد و با آغاز ناآرامیها، محبوبیتش در نظرسنجیها کاهش یافت. پس از آنکه پروشنکو به عنوان پیشتاز رقابتها توانست خود را نشان دهد، محبوبیت کلیچکو باز همـ رو به کاهش رفت. در عوض وی به رقابتهای تعیین شهردار در کییف پیوست و دوبار شکست خورد. با این حال وی نسبت به رقبایش تا حدی پیشتاز است و امید دارد تا برای بار سومـ پیروز شود.
آیا جدایی طلبان رای میدهند؟
رهبران جدایی طلب در جمهوری خودخوانده خلق دونتسک از تمامـ ساکنان این منطقه خواستهاند تا انتخابات را تحریمـ کنند چرا که آنها بر این باورند که این منطقه دیگر به خاک اوکراین تعلق ندارد. دونتسک در 11 میرفراندومـ جدایی برگزار کرد که به گفته آنها بیش از 90 درصد مردمـ به استقلـال رای مثبت دادند. طبق اعلـامـ مقامـهای انتخاباتی، بیش از 70 درصد در انتخابات مشارکت کردند اما مقامـهای کییف میزان مشارکت مردمـ را بیش از 30 درصد دانستند. این آمار با نتایج نظرسنجیهای اخیر که نشان میدهد حدود 30 درصد یا کمتر از جمعیت منطقه دونتسک از جنبش جدایی طلبی حمایت میکنند همخوانی دارد. اما رهبران جمهوری خود خوانده خلق لوهانسک یک گامـ از همسایه جدایی طلب خود جلوتر است و به کلی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اوکراین را در این منطقه ممنوع کرده است. دلیل آنها همـ همان است: لوهانسک همـ اکنون مستقل از اوکراین است.
کریمه چه میشود؟
به رغمـ اینکه روسیه در ماه مارچ پس از برگزاری رفراندومـ استقلـال این منطقه را به خاک خود الحاق کرد اما مقامـهای کییف تلـاش میکردند تا زمینه حضور رای دهندگان این شبه جزیره دریای سیاه را در پای صندوقهای رای فراهمـ کنند. آن افرادی که بتوانند از این منطقه خارج شوند، میتوانند در منطقه خرسون در شمال اوکراین رای دهند.
پوتین چه فکری میکند؟
اوایل ماه جاری پوتین لحن خود را درباره اوکراین تغییر داد و گفت که از انتخابات ریاست جمهوری اوکراین حمایت میکند. وی حتی این اقدامـ را گامی در مسیر صحیح توصیف کرد. با این حال تنها کسی که به درستی میداند که پوتین پس از برگزاری انتخابات چه میکند، خود پوتین است. در صورتی که انتخابات آزاد و عادلـانه برگزار شود، این احتمال وجود دارد که پوتین فرد پیروز را به رسمیت بشناسد.
|
Tweet |