تعریف اعتكاف
1- اعتكاف، در لغت به معناى توقف در جایى است و در احكامـ عبارت است از ماندن در مسجد به قصد عبادت خداوند با شرایطى كه خواهد آمد.
2- انسان مىتواند در حال اعتكاف، بنشیند، بایستد، بخوابد یا راه برود.
اقسامـ اعتكاف
3- اعتكاف بر دو قسمـ است، مستحب و واجب، كه در اصل یك عمل مستحبى است ولى ممكن است به سببى واجب شود مانند:
نذر، عهد یا قسمـ مثلـا انسان نذر كند یا با خداى خود عهد كند یا قسمـ بخورد كه اگر در فلـان كار موفق شد یا از فلـان بیمارى شفا پیدا كرد چند روز در مسجد معتكف شود.
زمان اعتكاف
4- در طول سال در هر زمانى كه انسان بتواند حداقل سه روز در مسجد بماند و روزه بگیرد صحیح است، اعتکاف در ماه رجب از جایگاه خاصی برخوردار است، ولى بهترین زمان براى اعتكاف ماه مبارك رمضان و دهه آخر آن است.
شرایط اعتكاف كننده:
1- عقل (از دیوانه صحیح نیست)
2- ایمان (از غیر مؤمن صحیح نیست)
3- قصد قربت (هرگونه ریا و خودنمایى، اعتكاف را باطل مىكند)
4- روزه دارى در ایامـ اعتكاف واجب است.
5- اجازه گرفتن از كسى كه اجازه او لـازمـ است مثلـا فرزند از والدین
شرایط اعتكاف:
1- زمان آن از سه روز كمتر نباشد
2- مكان آن در مسجد باشد
3- ادامه ماندن در مسجد و خارج نشدن از آن
نیت اعتكاف
1- اعتكاف همانند سایر عبادات باید با نیت و قصد قربت باشد و هرگونه ریا و خودنمایى و قصد غیر الهى آن را باطل مىكند.
2- در نیت اعتكاف قصد وجه شرط نیست یعنى لـازمـ نیست قصد كند كه اعتكاف واجب است یا مستحب.
3- از آغاز تا پایان اعتكاف باید با نیت و قصد قربتباشد بنابر این اگر به همین قصد اعتكاف را شروع كند صحیح است همچنین اگر به قصد اینكه فردا معتكف شود به مسجد برود و از اول وقت (طلوع فجر) در آنجا باشد صحیح است.
روزه اعتكاف
1- انسان در ایامـ اعتكاف باید روزه بگیرد، بنابر این كسى كه نمىتواند روزه بگیرد مانند: مسافر، مریض و... و كسى كه عمدا روزه نگیرد، اعتكافش صحیح نیست.
2- لـازمـ نیست كه روزه، مخصوص به اعتكاف باشد بلكه هر روزهاى باشد صحیح است مثلـا در ایامـ اعتكاف روزه قضا یا نذرى بجا آورد.
3- انسان مىتواند نذر كند در سفر روزه بگیرد و به نظر برخى مراجع معظمـ تقلید حتى هنگامـ سفر همـ مىتواند نذر كند كه روزه بگیرد و در این صورت اعتكافش صحیح است.
مدت اعتكاف
1- مدت اعتكاف حداقل سه روز است و در كمتر از آن صحیح نیست ولى در زیادتر از سه روز حدى ندارد.
2- این سه روز از طلوع فجر روز اول تا مغرب روز سومـ است بنابر این اگر بعد از طلوع فجر حتی با چند دقیقه تاخیر به مسجد برسد آن روز جزو اعتكاف به حساب نمىآید و چنانچه قبل از مغرب روز سومـ اعتكاف را قطع كند، افزون بر آنكه كار حرامى كرده اعتكاف نیز باطل است.
3- سه روز اعتكاف با شبهاى آن است كه حداقل سه روز و دو شب است بنابر این نمىتواند شبها را از مسجد خارج شود یا نذر كند كه سه روز بدون شبها در مسجد معتكف شود.
مكان اعتكاف
1- اعتكاف تنها در مسجد صحیح است بنابر این اگر كسى در خانه خود یا در حسینیه یا در حرمـ معتكف شود صحیح نیست و از مساجد نیز تنها در این مساجد،اعتكاف صحیح است.
مسجد الحرام
مسجد النبى صلى اله علیه و آله
مسجد جامع كوفه
مسجد بصره
و به قصد رجاء ( یعنى به نیت مطلوب بودن و به امید پاداش و ثواب) مىتوان در مسجد جامع هر شهر معتكف شد.
2- اگر جاى شخص دیگرى را غصب كند یا عمدا بر فرش غصبى بنشیند هر چند گناه كرده است ولى اعتكافش باطل نیست.
تعریف مسجد جامع
تعریف مسجد جامع چیست؟
مسجد جامع مسجدى است كه اغلب اوقات بیشتر از سایر مساجد جمعیت داشته باشد و یا مسجدى كه براى اجتماع زیادى از اهالى آنجا ساخته شده و اختصاص به گروه خاصى یا اهالى محلهاى نداشته باشد.
خروج از مسجد در اعتکاف
1- در موارد ذیل معتكف مىتواند از مسجد خارج شود:
براى گواهى دادن در دادگاه.
براى تشییع جنازه، در صورتى كه میت یك نحو وابستگى به معتكف داشته باشد به طورى كه شركت در تشییع جنازه او از ضرورتهاى عرفى او به حساب آید.
براى انجامـ سایر كارهاى ضرورى عرفى یا شرعى، خواه واجب باشد یا مستحب، مربوط به امور دنیوى باشد یا اخروى ولى مصلحتى در آن نهفته باشد.
2- در این موارد بر معتكف واجب است از مسجد خارج شود:
براى انجامـ غسل جنابت.
براى پرداخت قرض دیگران در صورتى كه نتواند در مسجد آن را بپردازد.
براى انجامـ كار واجب دیگرى كه لـازمـ باشد از مسجد خارج شود.
3- كسى كه خارج شدن از مسجد بر او واجب شده باشد ولى تخلف كند و خارج نشود هر چند گناه كرده است ولى اعتكاف باطل نیست، مگر كسى كه با حال جنابت در مسجد توقف كند.
4- اگر به سبب فراموشى از مسجد خارج شود، اعتكافش باطل نیست.
محرمات اعتكاف
1- آنچه بر معتكف حرامـ است بدین شرح است:
استفاده از عطریات و گیاهان خوشبو
خرید و فروش
مجادله در امور دنیوى و دینى در صورتى كه به قصد غلبه بر طرف مقابل و اظهار فضیلت و برترى باشد.
استفاده شهوانى از جنس مخالف
استمناء (یعنى انسان با خود كارى كند كه از او منى بیرون آید.)
2- معتكف باید روزها را روزه دار باشد و از هر كارى كه روزه را باطل مىكند پرهیز كند و هر آنچه روزه را باطل مىكند اعتكاف را نیز باطل مىكند.
3- به جز مبطلـات روزه سایر محرمات، اختصاص به روز ندارد و بلكه در شب نیز باید از آنها پرهیز كند.
|
Tweet |